sobota, 28 sierpnia 2010

CSW "Powtórka z teorii widzenia"

"Powtórka z teorii widzenia" jest wystawą, na której problemy widzialności, postrzegania, obserwacji i poznania wzrokowego, innymi słowy "fizyki i metafizyki wizualności", są pokazane w różnych konfiguracjach ideologicznych i technologicznych.

Tytuł wystawy odnosi się do Teorii widzenia (1936-1958), rozprawy Władysława Strzemińskiego, prekursora światowej awangardy, wyjaśnianej na ekspozycji nigdy nie pokazywanymi pracami artysty na kalkach, a powiązanymi plastycznie z jego pejzażami, rysunkami, kolażami i obrazami. Idea Strzemińskiego miała podwójne odniesienia. Wyrażała pragnienie objęcia okiem pamięci człowieka (historia) i skonkretyzowanie jej w przestrzennej strukturze obrazu (powidok).

Dwudziestowieczna historia oka i jej ideowe motywacje ujęte są na wystawie w dwóch kolejnych odsłonach. Najpierw, wyraża ją transgresyjna próba spojrzenia w kierunku tego, co najgłębiej ukryte w nieświadomości (Max Ernst, Tristan Tzara, Luis Buñuel, Salvador Dali, Alicja Żebrowska, Jadwiga Maziarska). Druga część dotyczy wszechogarniającego wzroku modernistycznych radykałów (Jerzy Kujawski, Tadeusz Kantor, Jerzy Pawłowski, Józef Robakowski), którzy poprzez strukturę abstrakcji obrazowej chcieli spoglądać poza granice dostrzegalnego.

Kolejna część wystawy poświęcona jest współczesnym ideologiom patrzenia i postrzegania. Tutaj polityczna historia oka obejmuje swym zakresem marginesy tego, co dostępne dla wzroku, dotyczy peryferyjnej nieostrości spojrzenia i zamierzonych wykluczeń z pola obserwacji. Oko jest krytyką rzeczywistości, a widzenie formą oporu wobec represyjnym manipulacjom obrazem (Zbigniew Libera, Thomas Ruff, Aernout Mik, Jill Magid).

Równolegle z ideologiami oka wystawa rozwija inny wątek, bliższy technologiom widzenia. Rozpoczyna go umieszczony na samym początku ekspozycji fotoplastykon z „z egzotycznymi widokami”, a obok miniatura Jana Piotra Norblina przedstawiająca „wędrownego właściciela panoramy” z 1872 roku. Dalej znajdują się obrazy zbudowane z soczewek Jerzego Rosołowicza (1968) oraz rekonstrukcja zapomnianej instalacji Krzysztofa Wodiczki z 1970 roku z „instrumentami do widzenia i słyszenia”. Za nimi umieszczony jest obraz Stanisława Ignacego Witkiewicza z jego cyklu kompozycji astronomicznych w otoczeniu fotografii kosmosu wykonanych współcześnie przez teleskop Hubble'a. W tle długiego korytarza, w pewnym sensie jako podsumowanie wystawy, znajduje się praca amerykańsko-francuskiej artystki Sturtevant będąca projekcją repliki dzieła Marcela Duchampa zatytułowanej Duchamp Ciné. Jest to ponowoczesny „powidok” przekornego twórcy modernizmu.

Warszawa, CSW Zamek Ujazdowski, 14 września - 1 listopada 2010

Źródło: csw.art.pl
Fotografia: Stanisław Ignacy Witkiewicz Kometa Encke ( fot. materiały prasowe )
db

napiorkowska.pl

osztuce.blogspot.com

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz