piątek, 23 marca 2012

Wiosna w sztuce polskiej


Nic nie motywuje nas do podjęcia wszelkich działań tak, jak widok budzącej się do życia przyrody. Pierwsze promienie wiosennego słońca sprawiają, że szybko zapominamy o dłużących się w nieskończoność zimowych miesiącach, a wszelkie smutki i depresje z większą łatwością ustępują miejsca nadziei i gotowości podjęcia nowych wyzwań. Nie może więc nas dziwić zainteresowanie tematyką wiosenną wśród artystów, dla których wyzwaniem oraz okazją do wykazania się swoim zmysłem obserwacji i warsztatem malarskim, staje się próba uchwycenia magicznego momentu odrodzenia sił natury.  

Różnorodność i zmienność towarzyszących wiośnie krajobrazów, od pierwszych wiosennych roztopów, po skąpane w ostrym słońcu kwieciste łąki, przenosi się na popularność pejzażu w malarstwie polskim. W przypadku Stanisława Wyspiańskiego pejzaże świadczą o perfekcji w opanowaniu przez niego warsztatu malarskiego. Dowodzi tego bogactwo kolorystyki oraz naturalność, i jednocześnie dramaturgia, z jaką autor ukazuje, z góry przesądzoną, walkę dwóch pór roku.

 

Podobny moment wiosennego triumfu odnajdujemy w pejzażu „Wiosna w Bystrej”, autorstwa najbardziej znanego polskiego akwarelisty, zwanego również malarzem śniegu – Juliana Fałata. Z niezwykłą konsekwencją poświęcił się on próbie uchwycenia bogactwa polskiego krajobrazu, wykorzystując zdobycze impresjonizmu do stworzenia własnego, niepowtarzalnego stylu. Częste tematy jego prac to właśnie pejzaże podmokłych wiosennych łąk, strumienie wody powstałe z wiosennych roztopów oraz pokryty śniegiem bezmiar lasów.



Józef Chełmoński, czołowy reprezentant polskiego realizmu wielokrotnie skupiał swoją uwagę na specyfice środowiska polskiej i ukraińskiej wsi, podkreślając emocjonalną więź łączącą go z ojczyzną. Zainspirowany twórczością francuskich pejzażystów z Barbizon, a w szczególności Camille’a Corot, przejął ich sposób obserwowania i odczuwania natury oraz zachwyt nad czystością krajobrazu, czego dowodem jest nostalgiczny obraz przedstawiający wiosenną łąkę przeplecioną żółtymi pasmami kwitnących kaczeńców, z krążącymi nad ziemią ptakami, podkreślającymi refleksyjny charakter pracy.


Andrzej Kacperek za pomocą swojej niezwykłej malarskiej wrażliwości udowadnia, że nawet najbardziej przez artystów wyeksploatowany temat można ukazać w sposób piękny i niepowtarzalny. Jego obrazy charakteryzuje uwielbienie polskiego krajobrazu, inspiracja impresjonizmem, bogata kolorystyka oraz wykorzystanie głębokiej, dalekiej perspektywy z jednoczesnym umiłowaniem detalu.



Twórczość Józefa Mehoffera, jednego z czołowych przedstawicieli okresu Młodej Polski, charakteryzuje przywiązanie i dbałość o dekoracyjny charakter obrazu. Obserwujemy zachwyt nad pejzażem, bogactwem przyrody, dekoracyjnością strojów, tkanin oraz wnętrz. W obrazie „Słońce majowe” zachwyca siła przepełnionego światłem koloru, powierzchowna swoboda w prowadzeniu linii, precyzja w rysunku detali oraz melancholijny nastrój towarzyszący scenie, przedstawiającej dom artysty w Janówce koło Krakowa – enklawę rodzinnego szczęścia i spokoju.


Jacek Malczewski to inicjator i jeden z głównych reprezentantów symbolizmu w malarstwie polskim na przełomie XIX i XX wieku. Obraz „I znów wiosna”, jego autorstwa, cechuje niezwykła prostota i szczerość w potraktowaniu sceny z życia codziennego polskiej wsi. Zachwyt budzi również przepełniona wiosennym słońcem gama kolorów i szczegółowo wypracowana gra światłocienia. W zupełnie inny sposób traktuje on temat wiosny w swoim obrazie z 1909 roku, gdzie na pierwszym planie króluje alegoryczna postać kobiety - budzącej się do życia Matki Natury, trzymającej w rękach skowronka – symbol wiosny i nadziei.


Od zawsze malarze dostrzegali w wiosennym pejzażu źródło niekończącej się inspiracji formą, kolorem, specyficznym światłem oraz budzącą się z zimowego snu naturą. Z kolei idea odrodzenia i kontynuacji odwiecznego cyklu życia przyrody, dawała nadzieję i tłumaczyła (chociaż częściowo) sens ludzkiej egzystencji.

Anna Milak

Fot. 1 Stanisław Wyspiański, Widok z okna pracowni na Kopiec Kościuszki, 1905 r., pastel, Muzeum Narodowe w Warszawie
Fot. 2 Julian Fałat, Wiosna w Bystrej, 1916 r., prywatna kolekcja
Fot. 3 Józef Chełmoński, Wiosna. Kaczeńce, 1908 r., Muzeum Narodowe w Warszawie
Fot. 4 Andrzej Kacperek, Pejzaż wiosenny, 2010 r., kolekcja prywatna
Fot. 5 Józef Mehoffer, Słońce majowe, 1911 r., Muzeum Narodowe w Warszawie
Fot. 6 Jacek Malczewski, I znów wiosna, 1890 r., Muzeum Lubelskie
Fot. 7 Jacek Malczewski, Wiosna, 1909 r., kolekcja prywatna




Udostępnij

Artykuł powstał we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej
www.napiorkowska.pl

Zapraszamy Państwa także na strony poświęcone sztuce:
www.artissimo.pl – wystawy, artyści, wydarzenia

Blog Justyny Napiórkowskiej- zwycięski blog w dziedzinie kultury w konkursie Blog Roku 2010 :
www.osztuce.blogspot.com

Wszystkie prawa zastrzeżone

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz