Rosemarie Trockel: Kosmos

„Kosmos” - najnowsza ekspozycja w Museo Reina Sofia w Hiszpanii ma nieco charakter anegdotyczny. I to nie tylko dlatego, że prezentowane na niej pojedyncze dzieła sztuki podejmują ciekawe zagadnienie historii naturalnej i etymologii życia. Zgodnie z kuratorską koncepcją widz nie otrzymuje gotowych recept na interpretację całości pokazu. Prace mają mówić per se - każde z nich otwarte jest na znaczenia, które dzięki dobrej woli i wizualnej kompetencji jest w stanie odczytać przybyły specjalnie w tym celu do galerii widz. 

Obok siebie artyści wielu narodowości, wykorzystujący przeróżne media, z niezmierzonym wachlarzem podejmowanych przez nich motywów i kulturowych odniesień. Brak tematycznego tropu powoduje jednak, że są prace, które odczytujemy natychmiast, ale są też takie, które bez pomocy katalogu milczą niczym sfinks. Dzieje się tak tym bardziej, że owa kameralna prezentacja, której kuratorką jest wybitna osobowość artystyczna – Rosemarie Trockel, stawia na mniej znane indywidualności świata sztuki, często nieprzystające do głównych nurtów. Wymaga to od widza włożenia ogromnego wysiłku w zrozumienie intencji każdej z prac. Niemniej, historia, którą ma do opowiedzenia jeden artysta, może w znacznym stopniu korelować z tą, którą opowiada inny twórca. Należy więc uruchomić wyobraźnię, aby wytworzyć dialog pomiędzy artystami i odkryć to, co nieujawnione, nieoczywiste, skryte.

Lynne Cooke sobre Rosemarie Trockel: un cosmos from Museo Reina Sofía on Vimeo.

Minimalistyczną ekspozycję otwierają prace Rosemarie Trockel - niemieckiej artystki pochodzącej z Kolonii. Swoją karierę rozpoczynała w latach 80-tych, kiedy to w Kolonii ukształtowało się niezwykle aktywne środowisko artystyczne skoncentrowane wokół grupy Neue Wilde (Młodzi Dzicy).  W tamtym czasie artyści kolońscy powrócili do tradycyjnego sposobu ekspresji myśli, czyli do malarstwa na płótnie. Trockel początkowo współpracowała z tymi artystami, jednak dosyć szybko odsunęła się, tworząc równolegle swoją własną drogę twórczą. Droga ta była zupełnie inna od tej, którą tworzyli współcześni jej niemieccy artyści. Sztuka Rosemarie Trockel jest różnorodna, wielowątkowa, a jednocześnie bardzo indywidualistyczna: trudno dla niej znaleźć określoną, jednoznaczną pozycję. Artystka nie wyróżnia żadnego medium. Tworzy ona zarówno obiekty, rzeźby, posiada bogatą twórczość rysunkową. Jej sztukę można określić, jako multidyscyplinarną. Rosemarie Trockel z łatwością balansuje pomiędzy emocjami a refleksją, tym, co prywatne a publiczne, nieujawnione i odkryte.

"Kosmos" to tytuł, który Alexander von Humboldt nadał swojej książce poświęconej odkryciu Ameryki. Trockel podziwia Humboldta za rzetelność i niezależność w myśleniu, dlatego też sytuuje go na wystawie obok innych twórców, o których myśli w kategorii 'pokrewieństwa dusz'. Rosemarie Trockel zwraca uwagę na mniej znanych artystów, których zaprosiła do współtworzenia wystawy na zasadzie empatii i podobieństwa w myśleniu o sztuce. Artystkę urzekła szczerość i pomysłowość w podejściu do obiektu takich samouków jak: James Castle, Judith Scott, Morton Bartlett i Manuel Montalvo. To anonimowi twórcy, nieznani szerzej w świecie sztuki. Samotnie tworzą obiekty ze skromnych materiałów i za pomocą oszczędnych środków. Inne eksponaty na tej kameralnej wystawie pochodzą ze sfery historii naturalnej. Na uwagę zasługują akwarele namalowane przez Marię Sibylla Merian, przedstawiające cykle życia, a także dzieła hiszpańskiego botanika - José Celestino Mutisa (1732 -1808), za które został późno doceniony, ponieważ jego badania nie zostały prawidłowo opublikowane. Dopiero pod koniec XIX wieku rodzina Blaschka stworzyła dokładne szklane repliki roślin i bezkręgowców morskich, które zostały wykorzystane do celów badawczych, zarówno przez przyrodników-amatorów, jak i profesjonalistów. Dziś wszystkie z nich są bardziej cenione za ich walory estetyczne. Rosemarie Trockel wykorzystuje je na potrzeby wystawy, traktując je jako inspirację do swojej własnej pracy.

Justyna Kiraga

Rosemarie Trockel: Kosmos

23 maja - 24 września, 2012

Museo Nacional

Centro de Arte Reina Sofia, Madryt

Kurator: Rosemarie Trockel i Lynne Cooke

źródło:Museo Reina Sofia

Wszystkie fotografie oraz film pochodzą z materiałów prasowych Museo Reina Sofia.


Udostępnij

Artykuł powstał we współpracy z Galerią Sztuki Katarzyny Napiórkowskiej
www.napiorkowska.pl

Zapraszamy Państwa także na strony poświęcone sztuce:
www.artissimo.pl – wystawy, artyści, wydarzenia

Blog Justyny Napiórkowskiej- zwycięski blog w dziedzinie kultury w konkursie Blog Roku 2010 :
www.osztuce.blogspot.com

Wszystkie prawa zastrzeżone